: پرسش :
آیا طول عمر امام زمان (عج) از نظر علمی و تاریخی امکان پذیر است؟
طول عمر امام زمان از مباحث مهم مربوط به زندگی امام مهدی (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) است. برای بعضی این سؤال مطرح میشود که چگونه ممکن است انسانی، عمری چنین طولانی داشته باشد؟ (۱)
سرچشمه این سؤال و علت طرح آن؛ این است که آنچه در جهان امروز معمول و متداول است، عمرهای محدودی است که حداکثر بین ۸۰ تا ۱۰۰ سال طول میکشد (۲) و بعضی با دیدن و شنیدن این گونه عمرها، نمیتوانند یک عمر طولانی را باور کنند یا آن را دور میشمارند. وگرنه عمر طولانی از نظر عقل و دانش بشری امری غیر ممکن نیست و دانشمندان با مطالعه اجزای بدن به این حقیقت رسیدهاند که ممکن است انسان، سالهای بسیار طولانی زنده بماند و حتی گرفتار پیری و فرسودگی هم نشود. بیایید این مسئله را از نظر علمی و تاریخی بررسی کنیم.
نظر دانشندان در مورد عمر انسان
برنارد شاو میگوید:
«از اصول علمی مورد پذیرش همه دانشمندان بیولوژیست، این است که برای عمر بشر نمیتوان حدی تعیین کرد و حتی دیر زیستی نیز مسأله مرز ناپذیری است.» (۳)
پروفسور اتینگر مینویسد:
«به نظر من با پیشرفت تکنیکها و کاری که ما شروع کرده ایم، بشر قرن بیست و یکم خواهد توانست هزاران سال عمر کند.» (۴)
بنابراین تلاش دانشمندان برای دست یافتن به راههای غلبه بر پیری و رسیدن به دراز عمری نشانگر امکان چنین پدیدهای است، چنانکه در این مسیر گامهای موفقیتآمیزی برداشته شده است. و هماکنون در گوشه و کنار جهان کم نیستند افرادی که بر اثر شرایط مناسب آب و هوایی و تغذیه مناسب و فعالیت مناسب بدنی و فکری و عوامل دیگر، عمری نزدیک به صد و پنجاه سال و گاهی بیشتر از آن دارند.
عمر طولانی انسانها و ذکر آن در کتب آسمانی و تاریخی
مهمتر آنکه عمر طولانی در گذشته تاریخ انسانها، بارها تجربه شده است و در کتابهای آسمانی و تاریخی انسانهای زیادی با نام و نشان و شرح حال یاد شده اند که مدت عمر آنها بسیار درازتر از عمر بشر امروز بوده است. در این زمینه کتابها و مقالات متعددی نوشته شده است که برای مثال چند نمونه را بیان میکنیم:
در قرآن آیهای است که نه تنها از عمر طولانی بلکه از عمر جاویدان خبر میدهد و آن آیه درباره حضرت یونس (علیه السلام) است که میفرماید: «اگر او (یونس علیه السلام) در شکم ماهی تسبیح نمیگفت، تا روز رستاخیز در شکم ماهی میماند.»(۵)
بنابراین از نظر قرآن عمری بسیار طولانی (از عصر یونس تا روز رستاخیز) که در اصطلاح زیست شناسان عمر جاویدان نامیده میشود برای انسان و ماهی امکان پذیر است. (خوشبختانه کشف ماهی ۴۰۰ میلیون ساله در سواحل ماداگاسکار امکان چنین عمری را برای ماهی، عینی کرد) (۶)
قرآن کریم در مورد حضرت نوح (علیه السلام) میفرماید: « به راستی ما نوح را به سوی قومش فرستادیم. پس ۹۵۰ سال در میان آنها درنگ نمود.»(۷)
آنچه در آیه شریفه آمده است مدت پیامبری آن حضرت است و بر اساس برخی روایات، مدت عمر آن بزرگوار، ۲۴۵۰ سال بوده است! (۸)
جالب اینکه در روایتی از امام سجاد (علیه السلام) نقل شده است که فرمودند:
«در امام مهدی (علیه السلام) سنت و شیوه ای از زندگی حضرت نوح (علیه السلام) است و آن طول عمر است.»(۹)
و نیز درباره حضرت عیسی (علیه السلام) میفرمایند:
« … و هرگز او را نکشتند و به دار نیاویختند، بلکه امر به آنها مشتبه شد … به یقین او را نکشتند بلکه خداوند او را به سوی خود بالا برد که خداوند توانا و فرزانه است.»(۱۰)
همه مسلمانان به استناد قرآن و احادیث فراوان معتقدند که عیسی (علیه السلام) زنده و در آسمان هاست و به هنگام ظهور حضرت مهدی (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) فرود آمده و او را یاری خواهد کرد.
امام محمد باقر (علیه السلام) فرمودند:
«در صاحب این امر (مهدی عجل اله تعالی) چهار سنت از چهار تن از پیامبران است … و از عیسی (علیه السلام) سنتی دارد و آن اینکه : (درباره مهدی (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) نیز) میگویند: او مرده است در حالیکه او زنده است. (۱۱)
علاوه بر قرآن در تورات و انجیل نیز سخن از عمرهای طولانی مطرح گردیده است. در تورات آمده است که :
«تمام ایام آدم که زیست نهصد و سی سال بود، که مرد … جمله ایام « انوش» نهصد و پنج سال بود که مرد … و تمامی ایام «قینان» نهصد و ده سال بود که مرد … پس جمله ایام «متوشالح» نهصد و شصت و نه سال بود که مرد …»(۱۲)
بنابراین تورات صریحاً به وجود افرادی با داشتن عمرهای طولانی (بیش از نهصد سال) اعتراف میکند.
در انجیل نیز عباراتی موجود است که نشانگر آن است که عیسی (علیه السلام) پس از به دیوار کشیده شدن زنده گردیده و به آسمان بالا رفته است. (۱۳) و در روزگاری فرود خواهد آمد و مسلّم است که عمر آن بزرگوار از دوهزار سال بیشتر است.
با این بیان روشن می شود که پیروان دو آیین یهود و مسیحیت باید به علت اعتقاد به کتاب مقدس؛ به عمرهای طولانی نیز معتقد باشند.
قدرت بی نهایت خداوند و خواست او گذشته از اینکه طول عمر از نظر علمی و عقلی پذیرفتنی است و در گذشته تاریخ، موارد بسیار دارد، در مقیاس قدرت بی نهایت خداوند نیز قابل اثبات است. به اعتقاد همه پیروان ادیان آسمانی تمام ذرات عالم در اختیار خداوند است و تأثیر همه سببها و علتها به اراده او بستگی دارد و اگر او نخواهد سبب ها از تأثیر باز میماند و نیز بدون سبب و علت طبیعی، ایجاد میکند و میآفریند.
او خدایی است که از دل کوه، شتری بیرون می آورد و آتش سوزانده را بر ابراهیم (علیه السلام) سرد و سلامت میسازد و دریا را برای موسی (علیه السلام) و پیروانش خشک می کند و آنها را از میان دو دیوار آبی عبور میدهد! (۱۴)
آیا از اینکه به عصاره انبیاء و اولیاء و آخرین ذخیره الهی و نهایت آمال و آرزوی همه نیکان و تحقق بخش وعده بزرگ قرآن عمری طولانی بدهد، ناتوان خواهد بود؟!
امام حسن مجتبی (علیه السلام) فرمودند:
«خداوند عمر امام زمان را در دوران غیبتش طولانی میگرداند، سپس به قدرت خداییاش او را در سیمای جوانی زیر چهل سال آشکار میسازد تا مردمان دریابند که خداوند بر هر کاری تواناست.»(۱۵)
: جمع بندی
بنابراین جریان طول عمر امام زمان (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) از ابعاد مختلف عقلی و علمی و تاریخی امری ممکن و پذیرفتنی است و پیش از همه اینها از جلوههای اراده خداوند بزرگ و تواناست.(۱۶) البته اعتقاد همه انسانها یکسان نیست. بعضی از آنها ممکن است عمر چند هزار ساله یک درخت یا سنگ را که دانشمندان از آن خبر میدهند (که معلوم هم نیست آیا درست تخمین زده اند یا خیر؟) باور کنند اما نسبت به قدرت و سخن خداوند و خالق همان دانشمندان شک دارند!
پی نوشتها.
۱. اکنون در سال ۱۴۴۱ هجری قمری هستیم و با توجه به اینکه تولد امام مهدی (علیه السلام) در سال ۲۵۵ هجری قمری واقع شده است، پیشوای ما هم اکنون ۱۱۸۶ سال دارد.
۲. البته هم اکنون عمرهای بالای صد سال هم یافت میشود که به نسبت بسیار کم است.
۳. راز طول عمر امام زمان (عج)، علی اکبر مهدی پور، ص ۱۳
۴. مجله دانشمند، سال ششم، شماره ششم، ص. ۱۴۷
۵. سوره صافات، آیه ۱۴۴
۶. کیهان، ش. ۶۴۱۳، ۲۲/ ۸/ ۴۳
۷. سوره عنکبوت، آیه ۱۴
۸. کمال الدین، ج. ۲، باب ۴۶، ح. ۳، ص. ۳۰۹
۹. کمال الدین، ج. ۱، باب ۲۱، ح. ۴، ص. ۵۹۱
۱۰. سوره نساء، آیه ۱۵۷
۱۱. بحارالأنوار، ج. ۵۱، ص. ۲۱۷،
۱۲. تورات (ترجمه فاضل خانی)، سفر پیدایش باب پنجم، آیات ۳۲-۵
۱۳. عهد جدید، کتاب اغمال رسولان، باب اول، آیات ۱۲-۱
۱۴. اینها حقایقی است که در قرآن کریم آمده است: سوره انبیاء، آیه ۶۹ و سوره شعراء، آیه ۶۳
۱۵. بحار الأنوار، ج. ۵۱، ص. ۱۰۹
۱۶. نگین آفرینش، مؤلفین، چاپ بنیاد فرهنگی مهدی موعود عج و مرکز تخصصی مهدویت، ص. ۹۸-۹۴